Videobijeenkomst op 15 maart 2021

Zoommeeting 15 maart 2021

Jules Oyserman over Longitude-bepaling

Aanwezig: Anton, Krijn, Piet, BertT, Carel, Theo, Paul, Ronald, Jan, Francis, Bart, Frans, HansS, Hans R, Jules, Evert, RijnG, Emile.

Algemeen

Maandag 5 april is er geen bijeenkomst (Tweede Paasdag).
Op 19 april, 13.30 uur, wordt de Algemene Ledenvergadering gehouden. De stukken worden tijdig toegestuurd.

Presentatie door Jules Oyserman

Is de breedtegraad relatief makkelijk te bepalen (met Jakobsstaf, astrolabium of sextant, bij de lengtegraad is dat moeilijker.
Christiaan Huygens vond in 1685 de zeeklok uit; in 1676 werd het Observatorium in Greenwich opgericht.
In 1707 verging een Engelse armada bij de Scilly eilanden; de Longitude Act van 1714 stelde een Longitude Board in voor een nauwkeuriger plaatsbepaling op zee.
De klokkenmaker John Harrison vocht 40 jaar lang tegen de gevestigde astronomische orde, o.a. van Maskelyne, die in de Board zat en de lunar method en nautische almanakken wilde handhaven.
Gesteund door Boardlid Halley vond Harrison in 1730 een bruikbare klok uit, die hij allengs verbeterde in techniek (rollagers, bimetaal) en vorm (van grote machine tot horloge).
De “H4” werd getest op een reis naar Jamaica (1773) en tijdens de wereldreis van James Cook (1768-1771) en werd in 1773 erkend.
In 1848 werd de Greenwichlijn als 0-meridiaan erkend. Robert Gould restaureerde de klokken van Harrison rond 1923. Het verhaal van Harrison en Gould wordt verteld in de film Longitude.

Auteur: Emile Verviers